Metody uprawy nadziei – relacja Wioli z wyjazdu Erasmus+ do Portugalii

Na początku marca 2024 roku, w ramach projektu Erasmus+ Mobility, odbyłam job shadowing w organizacji – gospodarstwie ekologicznym “Montado do Freixo do Meio” w centralnej Portugali. 

Zależało mi od dawna, by poznać to legendarne miejsce w agroekologicznej historii Portugalii. Podczas tego 14-dniowego szkolenia uczestniczyłam w zajęciach edukacyjnych prowadzonych w tej organizacji, pracowałam z grupą zajmującą się agroleśnictwem, poznałam sposób wytwarzania ich produktów i tworzenia krótkich łańcuchów dostaw. Uczyłam się o procesie tworzenia prywatnych naturalnych rezerwatów przyrody w Portugalii, pogłębiłam wiedzę dotyczącej współtworzenia organizacji.

Alfredo Cunhal Sendim jest założycielem  “Montado do Freixo do Meio” oraz wizjonerem, rolnikiem i edukatorem. Wraz z 30 zatrudnionymi osobami wspólnie koordynują prace na obszarze 584 ha.

Prowadzą ekologiczne gospodarstwo, które dostarcza pożywienie w ramach grupy Rolnictwa Wspieranego przez Społeczność. Na gospodarstwie jest również sklepik z ich produktami oraz piekarnia i restauracja. Mają również ofertę agroturystyczną. Organizują warsztaty zarówno dla uczniów i nauczycieli jak i wszystkich zainteresowanych, pragnących zrozumieć relacje człowieka z przyrodą, poznać sposoby wspierania bioróżnorodności oraz wytwarzania pożywienia.

Raz na kwartał organizują targowisko z zaprzyjaźnionymi lokalnymi rolnikami i artystami. Specjalizują się w przetwarzaniu żołędzi, z których robią kawę, mąkę, pasztety i inne pyszne produkty.

Część terenu jest przeznaczona do hodowli starych ras zwierząt.

Cechą charakterystyczna widoczną w ich działaniach edukacyjnych jest nacisk na to, że człowiek wpierw potrzebuje poznać przyrodę, nawiązać z nią relację, poczuć, pokochać i dopiero wtedy może z nią współpracować, chronić czy wzbogacać bioróżnorodność.

Jako że ten obszar jest bardzo suchy, testują wspólnie z naukowcami i praktykami różne metody dbania o wodę w glebie. Wprowadzają intensywnie nowe nasadzenia, łączą gęsto różne drzewa, krzewy i zioła, tak by wspierały się we wzroście.

Ich misją jest zbudowanie wspólnoty wokół gospodarstwa, demokratycznej, inkluzywnej, przejrzystej, autonomicznej i odpornej, która zapewnia stałą poprawę relacji z zasobami naturalnymi i zachęca do rozwoju osobistego.

To doświadczenie pokazało mi jak można działać lokalnie, angażując całe społeczności w długofalowe działania. Uświadomiło również, jak ważną rolę pełni współpraca i jak odporne dzięki temu mogą być społeczności. Ta organizacja przeszła przez wiele zmian i kryzysów, jednak nadal działa i wyciąga z nich wnioski, dostosowując się do zmiennej rzeczywistości. 

Alfredo podkreślił, że ich główna i najważniejsza praca, to uprawianie nadziei. Rozsiewają ją w ludziach, tak by wzbudzić odpowiedzialność za Ziemię.

Link do strony tego pięknego agroekologicznego przedsięwzięcia

Wioletta Olejarczyk – agroekologiczna rolniczka, zielarka i edukatorka. Zajmuje się krótkimi łańcuchami dostaw w praktyce i teorii. Wielka fanka mądrości przyrody i ludzi.

Wyjazd odbył się w ramach projektu „EduGlow” finansowanego przez Unię Europejską.